Przyczyną przebarwienia i zasychania aparatu asymilacyjnego sosen w uprawach i w szkółkach leśnych jest infekcja patogenem grzybowym Lophodermium seditiosum, który jest sprawcą choroby zwanej wiosenną osutką sosny.

Ujawnienie i pogłębienie poziomu zainfekowania sadzonek tym patogenem mogła spowodować ubiegłoroczna susza.

Sadzonki najprawdopodobniej zostaną pozbawione aparatu asymilacyjnego wskutek opadu zainfekowanych igieł. Pączki szczytowe są żywe i jeśli rozpoczną rozwój w okresie wegetacji, to sadzonki powinny przetrwać niekorzystne dla siebie warunki lecz będą osłabione i podatne na inne czynniki stresowe, które mogą doprowadzić do ich zamierania.

  - grzyb zakaża młode, niezdrewniałe i nieuszkodzone tkanki (dot. to siewek, pąków i wierzchołków pędów), ale wykorzystuje do tego celu także zranienia kory powodowane przez owady, okrzesywanie, grad,

  - choroba występująca na siewkach i młodych sadzonkach może powodować krzaczastość.

  - brunatnienie i obumieranie tegorocznych pędów,

  - pędy są krótsze nie w pełni wykształcone,

  - zamarła część jest przeżywiczona,

  - dolna część porażonych pędów może pozostawać zielona i  bywa oddzielona od martwej części warstwą miękiszu przyrannego,

  - poniżej porażonego pędu mogą pojawiać się pędy przybyszowe.

  - na obumarłych pędach pojawiają się brązowo-czarne piknidy (piknidia),

  - przy silnym porażeniu u nasady igieł i na krótkopędach,

  -  na szyszkach w drugim roku ich rozwoju i na obumarłych gałęziach.

   W piknidach znajdują się zarodniki konidialne o eliptycznym lub podłużniejajowatym kształcie, najpierw bezbarwne, później brązowieją, pojawia się przegroda.

  - zarodnikami konidialnymi infekowane są pędy przez tkankę okrywającą.

  - podatność młodych tkanek,

  - zranienia pędów,

  - ekstremalne warunki pogodowe, które osłabiają drzewo, susze glebowe, niedostatek pokarmu (i inne przyczyny abiotyczne),

  - duża wilgotność powietrza,

  - opanowanie drzewa przez mszyce,

  - przebyte porażenie patogenem Gremmeniella abietina.

  - usuwanie porażonych siewek ze szkółki,

  - stosowanie zabiegów chemicznych (jak przeciw osutce sosny)

- poza szkółką nie prowadzi się, choć coraz częściej zwraca się uwagę zwłaszcza w silnie zaatakowanych przez patogena młodnikach na potrzebę usuwania i palenia porażonych pędów i drzewek.

Katarzyna Hutka